Choroby dietozależne – Cukrzyca typu II
Niedawno pisałam Wam o insulinooporności, dziś pójdziemy krok dalej do cukrzycy typu II, która jest chorobą dietozależną, często kolejnym stadium po insulinooporności.
Warto badać co jakiś czas, ile mamy cukru we krwi, gdy okaże się, że poziom glukozy jest pomiędzy 100 a 120 mg/l, to jest to pierwszy poważny sygnał ostrzegawczy – mamy wtedy stan przedcukrzycowy, który jeszcze da się wyeliminować poprzez modyfikację stylu życia.
Polega ona na:
– redukcji masy ciała
– zmianie diety
– wprowadzeniu aktywności fizycznej przynajmniej 150 minut tygodniowo
– zaprzestaniu palenia tytoniu
Są to zalecenia PTD, które wykazuje że zmiany takie zmniejszają ryzyko zachorowania o 58% w stosunku do 31% w grupie stosującej farmakologię metforminę.
Cukrzyca typu II (inaczej cukrzyca insulinozależna) to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się wysokim stężeniem glukozy we krwi, a także opornością na insulinę i względnym niedoborem insuliny. Wyniki badań w których stężenie cukru na czczo (co najmniej 8 godzin po spożyciu posiłku) przekracza 125 mg% oraz dwie godziny po doustnym teście po przyjęciu 75 g glukozy jest wyższe bądź równe 200 mg% wskazują właśnie na tę chorobę.
Statystyki
Statystki dotyczące osób chorujących na cukrzycę typu 2 są zatrważające, zarówno pod względem poziomu zachorowalności jaki ilości zgonów.
| CZY WIESZ, ŻE… |
|
Źródło: [3]
https://ncez.pl/choroba-a-dieta/cukrzyca-i-insulinoopornosc/cukrzyca—–w-liczbach–czy-powinnismy-sie-bac-
Przyczyny cukrzycy: [4]
– Otyłość, zwłaszcza otyłość brzuszna
– Dieta zawierająca dużo wysoko przetworzonych produktów
– Niska aktywność fizyczna
– Niektóre leki, zwłaszcza sterydy
– Predyspozycje genetyczne
Powikłania cukrzycy [2]
Wczesne:
– kwasica ketonowa– objawy to bóle brzucha, nudności, wymioty, bóle głowy, zmęczenie, nadmierne pragnienie i częste oddawanie moczu. Nieleczona prowadzi do śpiączki cukrzycowej, a nawet do śmierci.
– kwasica mleczanowa – objawy to nudności, bóle brzucha, wymioty, biegunka, duszności, obniżenie temperatury ciała i ciśnienia, skąpomocz, senność – przy niepodjęciu właściwego leczenia może dojść do śpiączki mleczanowej
– hipoglikemia – zwiększenie ilości cukru we krwi powyżej normy
Późne:
– choroba niedokrwienna serca
– zawał serca
– udar mózgu
– nefropatia cukrzycowa – choroba nerek
– neuropatia cukrzycowa – objawia się mrowieniem stóp i rąk, zmniejszeniem wrażliwości na temperaturę, lekki dotyk czy delikatne ukłucie. Po jakimś czasie pojawia się drętwienie i odczuwanie zimna lub gorąca naprzemienne oraz swędzenie i piecznie skóry
– retinopatia cukrzycowa– nagłe pogorszenie się wzorku, możliwa utrata wzroku
– zespół stopy cukrzycowej – uszkodzenie nerwów nogi wraz niedokrwieniem, owrzodzenie głębokich tkanek, osłabienie stawów i kości, prowadzące do deformacji stopy – może dojść do utraty kończyny
– zakażenia grzybicze
– choroby zębów i dziąseł
– problemy z erekcją
– nowotwory jelita grubego
Jak widać wszystkie wyżej wymienione powikłania mogą być bardzo niebezpieczne, stąd konieczność szybkiego diagnozowania i leczenia cukrzycy.
Leczenie cukrzycy typu II
– redukcja masy ciała
– zmiana diety
– wprowadzenie aktywności fizycznej przynajmniej 150 minut tygodniowo
– zaprzestanie palenia tytoniu
– przyjmowanie farmakologii
Priorytety w leczeniu cukrzycy typu II
UTRZYMYWANIE:
– prawidłowego (bliskiego normy) stężenia glukozy w surowicy krwi, w celu prewencji powikłań cukrzycy;
– optymalnego stężenia lipidów i lipoprotein surowicy;
– optymalnych wartości ciśnienia tętniczego krwi w celu redukcji ryzyka chorób naczyń.
Cukrzyca a otyłość
– dieta odchudzająca powinna być ustalony indywidualnie, by chory mógł w sposób systematyczny i powolny redukować swoją wagę (ok. 0,5–1 kg/tydzień).
– poprawa kontroli glikemii zachodzi przy zmniejszeniu masy ciała o co najmniej 5% w porównaniu z masą wyjściową
– diety rekomendowane śródziemnomorska, DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension), portfolio, wegeteriańska lub wegańska, dieta niskotłuszczowa albo niskowęglowodanowa, która jest uważana za najlepszy standard w leczeniu otyłych pacjentów z tą chorobą
– nie zaleca się głodówek
Dieta Cukrzyka
Chorzy na cukrzycę powinni bardzo rygorystycznie skupić się na przestrzeganiu zalecanej im diety.
Polega to na:
– kontrolowaniu wielkości porcji spożywanej żywności
– kontrolowaniu ilości spożywanych w całej diecie i poszczególnych posiłkach – czyli indywidualnie wyliczona kaloryczność diety i rozdział kalorii na poszczególne posiłki w ciągu dnia tak, aby zachować niezbędnie normy dotyczące energii, witamin, składników mineralnych i fitozwiązków
– ograniczeniu żywności zawierającej węglowodany łatwo przyswajalne, w tym cukrów dodanych
– udział węglowodanów w diecie powinien wynosić około 45% całkowitej ilości energii; przy spożywaniu produktów o niskim IG i dużym udziale błonnika, ich udział w ogólnej kaloryczności diety może być większy (nawet do 60%).
– eliminacji bądź ograniczeniu niektórych produktów
– przy opracowaniu założeń diety można korzystać z systemu wymienników węglowodanowych (WW) oraz wartości indeksu glikemicznego (IG) i ładunku glikemicznego (ŁG) produktów.
— częstym i regularnym spożywaniu posiłków 5-6 posiłków (pierwsze i drugie śniadanie, obiad, podwieczorek, kolacja i posiłek przed snem)
– posiłki należy spożywać co 3 godziny, insulinę podawać 30 minut przed jedzeniem, a analogi insuliny bezpośrednio przed posiłkiem
– spożywanie alkoholu przez chorych na cukrzycę nie jest zalecane;
Co to jest glikemia poposiłkowa i co na nią wpływa
Glikemia poposiłkowa oznacza stężenie glukozy we krwi po spożyciu posiłku.
Na jej poziom wpływa:
-obróbka termiczna – ciepłe produkty, zwłaszcza długo gotowane podnoszą stężenie glukozy we krwi
– stopień przetworzenia
– ilość i rodzaj węglowodanów
– stopień dojrzałości owoców
– posiłki poprzedzające spożycie produktu
– stopień rozdrobnienia produktu
– połączenia produktów w posiłku
– solenie potraw zwiększa wchłanianie glukozy.
– picie dużych ilości płynów podczas posiłków przyspiesza opróżnianie żołądka i zwiększa glikemię
Węglowodany w cukrzycy
– głównym źródłem węglowodanów powinny być produkty zbożowe pełnoziarniste o indeksie glikemicznym (<55 IG);
– ograniczenie do minimum węglowodanów prostych (jedno- i dwucukrów)
– stosowanie słodzików w dawkach zalecanych przez producenta
– dzienne spożycie fruktozy nie powinno przekraczać 50 g,
– węglowodany powinny być równomiernie rozłożone na poszczególne posiłki
– chorzy leczeni stałymi dawkami insuliny powinni dostarczać z posiłkami podobne ilości węglowodanów w ciągu doby
Polecane produkty pomocne w niefarmakologicznej kontroli glikemii
– fasola
– soja (także fermentowana)
– pestki słonecznika
– orzechy (spożywanie 5 porcji orzechów w tygodniu zmniejsza ryzyko cukrzycy typu 2 u kobiet o 27%,)
– produkty owsiane
– ocet
