„Epidemia” współczesnych czasów – Insulinooporność

 

PROBLEM INSULINOOPORNOŚCI

Pomysł na napisanie tego artykułu zrodził się pod wpływem chwili. Tak wiele ludzi narzeka na brak skuteczności diet redukcyjnych, nie przeprowadzając sobie wcześniej badań, z których mogliby się dowiedzieć, dlaczego nie mogą schudnąć. Problem insulinooporności może być właśnie jednym z wielu powodów tego, że waga stoi w miejscu jak zaklęta, a wręcz nawet jej wskazówka pokazuje tendencję zwyżkową.

Ostatnie badania wykazują, że aż ponad połowa dorosłej populacji cierpi na insulinooporność, często nawet nie wiedząc o tym.

Insulina jest hormonem produkowanym przez wyspy trzustkowe pod wpływem wzrostu poziomu glukozy we krwi pochodzącej z naszego pożywienia.

Insulinooporność związana jest z mniejszą wrażliwością tkanek na działanie insuliny, trzustka wytwarza wtedy więcej tego hormonu wprowadzając go do krwioobiegu i prowadząc do hiperinsulinizmu

Opiszę to w sposób bardziej obrazowy, aby pokazać Wam, co się dzieje w organizmie ludzi cierpiących na tę przypadłość.
Po spożyciu posiłku  zawierającego węglowodany, są one w naszym przewodzie pokarmowym przekształcane do najprostszej formy cukru czyli glukozy. Następnie glukoza jest wchłaniana z jelit do krwioobiegu, przez co jej poziom we krwi gwałtownie wzrasta. W tym momencie wyspy trzustkowe zostają pobudzone do produkcji insuliny, która ma za zadanie umożliwienie przetworzenia glukozy w glikogen w komórkach wątroby i mięśni, gdzie jest on magazynowany. Gdy zapasy glikogenu zostają uzupełnione, to reszta glukozy zostaje przetworzona i zmagazynowana w tkance tłuszczowej.
W insulinooporności proces ten zostaje zakłócony, gdyż komórki przestają reagować na insulinę, przez co trzustka produkuje jej więcej, a jej poziom w krwioobiegu niepokojąco wzrasta. Powoduje to, zahamowanie procesu sięgania do zapasów energii z komórek tłuszczowych, co przyczynia się do napadów nagłego głodu, tudzież ogromnej ochoty na węglowodany. Gdy zapasy insuliny się wyczerpią ludzie z problemem insulinooporności zaczynają chorować na cukrzycę typu II oraz mają problemy z nadwagą bądź otyłością.

Przyczyny insulinooporności

– nadmierna podaż glukozy
– przewlekły stan zapalny przyczyniający się do produkcji substancji pogarszających działanie insuliny
– zaburzenia hormonalne
– otyłość brzuszna (nadwaga u kobiet – obwód talii 80-88cm a u mężczyzn 94-102cm)
– zaburzenia genetyczne

Objawy Insulinooporności

• otyłość brzuszna
• problem z redukcją wagi mimo stosowania diet i wysiłku fizycznego
• zmęczenie
• zmniejszona wydolność fizyczna
• suchość skóry
• wypadanie włosów
• senność po posiłkowa
• obrzęk tkanki podskórnej
• aktywacja gruczołów potowych po posiłkach
• nadmierna senność
• zwiększenie apetytu i epizody napadającego głodu
• pogorszenie pamięci
• bóle głowy
• kołatanie serca
• zmiany skórne

Rodzaje badań i normy
Normy dla glukozy:

• na czczo poniżej 100 mg%
• po 1h poniżej 160 mg%
• po 2h poniżej 120 mg%

Normy dla insuliny:

• na czczo do 10 uIU/ml
• po 1h do 50 uIU/ml
• po 2h do 30 uIU/ml

Jeżeli wynik badań wskazują pomiędzy 100 – 120 mg% glukozy to warto sprawdzić, czy nie występuje u nas insulinooporność. Lekarze w bardzo różny sposób podchodzą do tematu insulinooporności, jednakże ze względu na to, że zwykłe badania poziomu glukozy i insuliny na czczo mogą nie wykazać tego problemu, warto jest zrobić pomiar krzywej glukozowej i insulinowej. Badanie trwa ponad 2 godziny w związku z tym, że najpierw pobierana jest krew na czczo, a potem po kilku minutach wypijamy roztwór glukozy rozpuszczonej w wodzie (75 g glukozy na 300 ml wody) i czekamy na kolejne pobieranie krwi, kolejno co godzinę (2 razy)

Skutki Insulinooporności
Niestety problem insulinooporności może prowadzić do następujących schorzeń:
– cukrzycy typu 2
– otyłości
– zaburzeń lipidowych – stłuszczenia wątroby
– nadciśnienia
– zespołu metabolicznego
– zespoły policystycznych jajników

Leczenie insulinooporności:
– dieta
– redukcja masy ciała
– aktywność fizyczna
– farmakologia – metformina

Dieta w insulinooporności
Celem diety jest obniżenie stymulacji wydzielania insuliny, poprzez unikanie produktów prowadzących do jej wysokiego wyrzutu. Polega ona na unikaniu węglowodanów łatwo przyswajalnych, takich jak produkty słodkie oraz produkty z białej mąki pszennej.  Osoby cierpiące na insluinooporność powinny uregulować odżywianie poprzez powolne jedzenie, spożywanie małych posiłków co 4- 5 godzin, najlepiej 4 posiłki dziennie, unikanie podjadania przekąsek pomiędzy posiłkami, ograniczanie kalorii a zwłaszcza produktów o wysokim indeksie glikemicznym. W diecie tej istotne jest spożywanie tłuszczy roślinnych. Dobrze jest łączyć świeże owoce z orzechami, pestkami  i błonnikiem.
Istotna jest tu również eliminacja alkoholu i papierosów.

Supelementacja przy insulinooporności
Badania wskazują na pozytywny wpływ suplementacji przy leczeniu insulinooporności. I tak zaleca się stosowanie:

• Witaminy z grupy B
• Witamina D3 razem z witaminą K2 – zwiększają wrażliwość komórek na insulinę
• Kwasy omega 3 – ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne
• Selen
• Magnez
• Chrom
• R- ALA
• Antyoksydanty – Reseweratol, Kwercytyna
• Wyciąg z pestek winogron
• Tauryna – zwiększająca wrażliwość komórek na insulinę
• Probiotyki – które wpływają na procesy trawienia i gospodarki węglowodanowej
• Kurkumina z pieprzem – okazuje się skuteczna w wychwytywaniu glukozy
• Cynamon

Pamiętajmy jednak, iż suplementacja powinna być stosowana pod nadzorem lekarza, ze względu na to, iż zbyt długie jej przyjmowanie, bądź przyjmowanie za dużych dawek może prowadzić do skutków ubocznych.

Aktywność fizyczna w insulinooporności
Ważne jest, aby aktywność fizyczna była odpowiednio dobrana, najlepiej 3 godziny po posiłku , kiedy to poziom insuliny jest niższy. Wysiłki kilka razy w tygodniu,  długotrwałe, ale o umiarkowanej intensywności, aby nie dopuszczać do stresu oksydacyjnego. Dobre są marsze, marszobiegi, nordic walking,  jeżdżenie na rowerze, pływanie, taniec, aerobik, joga

Styl życia a insulinooporność
Bardzo istotnym czynnikiem w insulinooporności jest też relaks, redukcja stresu i wysypianie się.
Stres i brak snu powodują większą produkcję kortyzolu, który obniża działanie insuliny na nasze komórki, które stają się na nią oporne. Stąd ważne jest aby prowadzić regularny tryb życia w którym jest  odpowiednie miejsce i czas na pracę, posiłki, aktywność fizyczną, relaks i sen

 

Bibliografia:

1.Gisela Wilcox – Insulin and Insulin Resistance Clin Biochem Rev. 2005 May; 26(2): 19–39.

2.Dominika Musiałowska ” Insulinooporność zdrowa dieta i zdrowe życie”  Wykład Czerwiec 2017

3. Fundacja insulinooporność http://www.insulinoopornosc.com/

4. https://www.ajwendieta.pl/cms/wp-content/uploads/insulinoopornosc-w-praktyce.pdf