Probiotyki – Jogurt naturalny – dlaczego warto zadbać o jego codzienne spożycie?

Wczoraj podałam Wam przepis na przygotowanie własnego jogurtu naturalnego, dziś opiszę Wam jego funkcje, jako produktu będącego probiotykiem.

Ze względu na niezdrowy styl życia, odżywiania, zanieczyszczenie środowiska oraz przebyte choroby często flora bakteryjna naszego układu pokarmowego jest w bardzo kiepskim stanie, bywa wyjałowiona. Ma to ogromny wpływ nie tylko na nasze procesy trawiennie, ale także na ogólną kondycję zdrowotną.  Prawda jest taka, że nasze zdrowie zaczyna się w jelitach.

Probiotyki to produkty, które zawierają odpowiednią ilość żywych kultur mikroorganizmów, wywierających korzystny wpływ na zdrowie osób stosujących je.  Szczepy bakterii uznawane są  za probiotyczne jeśli spełniają kilka istotnych  kryteriów.  Warunkiem jest izolowanie z organizmu człowieka,  zdolność do kolonizacji w jelitach, oporność na niskie pH żołądka,  a także na działanie soków trawiennych i  kwasów żółciowych. Bakterie takie muszą również wywierać pozytywny wpływ na metabolizm człowieka oraz mieć antagonistyczne działanie wobec różnego rodzaju patogennych mikroorganizmów.[1]

Do produkcji jogurtów domowych mających charakter probiotyczny, stosujemy bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium, a także drożdże np. Saccharomyces boulardii. Przepis na jogurt zawierający probiotyki jest w moim poprzednim wpisie Jogurt naturalny – dlaczego własnej roboty?

Korzyści jakie odnosimy stosując probiotyki są wielorakie. Poniżej zaprezentuję ich zbawienny wpływ na poszczególne elementy naszego ciała.

Układ odpornościowy – jego rozwój już od urodzenia jest zależny od właściwej flory bakteryjnej w jelitach, którą noworodki zyskują m.in. przez poród naturalny i karmienie piersią.  Użycie probiotyków gwarantuje immunostymulację, która ma miejsce  dzięki zwiększeniu aktywności makrofagów i limfocytów oraz zwiększaniu syntezy i aktywności przeciwciał klasy IgA w przewodzie pokarmowym. Bakterie probiotyczne  indukują wydzielanie cytokin  wpływając tym na funkcje immunologiczne, wpływają też korzystnie przy leczeniu atopowego zapalenia skóry . [2] W badaniach wykazano, że niska ilość bifidobakterii u nowo narodzonych dzieci dodatnio koreluje z rozwojem otyłości w dorosłym życiu. [3] Bakterie ze szczepu Bifidobacterium bifidum zapobiegają kolonizacji bakterii patogennych tj. Clostridim i Salmonella.  Inny szczep – Lactobacillus rhamnosus dobrze wpływa na stan jamy ustnej i zębów. Dzięki nim bakterie próchniczotwórcze trudniej przylegają do powierzchni szkliwa. [1]

Układ pokarmowy –  Bakterie probiotyczne stosowane są w profilaktyce i terapii chorób układu pokarmowego . Zapobiegają one wirusowymi i bakteryjnym biegunkom, wpływają łagodząco na stany zapalne jelit, pomagają w leczeniu zaparć. Ich ważną funkcją w organizmie jest też ograniczanie wzrostu bakterii Helicobacter pylori, przyczyniającej się do owrzodzeń żołądka i dwunastnicy oraz ograniczanie rozwoju grzybów z rodzaju Candida [1] [2] Inną niebagatelną rolą tych bakterii jest ich wpływ na właściwe trawienie i biodostępność podczas wchłaniania. M.in. Lactobacillus acidophilus bierze udział w produkcji kwasu foliowego i witamin z grupy B. Natomiast Bifidobacterium bifidum zwiększają przyswajanie składników mineralnych takich jak wapń, magnez i żelazo. [1]

Układ naczyniowo-sercowy- Bakterie probiotyczne poprzez funkcję regulacyjną na odporność jelit, przyczyniają się do eliminacji stanów zapalnych w organizmie, przez co działają profilaktycznie w chorobach układu krążenia. Podawanie ich razem z prebiotykami (nietrawionymi węglowodanowymi składnikami pożywienia, które korzystnie stymulują wzrost i aktywność niektórych bakterii jelitowych) np. inuliną ogranicza wchłanianie glukozy i cholesterolu ze światła przewodu pokarmowego. [1][2]

Profilaktyka nowotworowa  – Szczepy bakterii probiotycznych mają aktywność antymutagenną i antykacerogenną. Należą do nich bakterie Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium bifidum.  Badania wykazują również wpływ bakterii probiotycznych na zmniejszenie ryzyka powstania nowotworów jelita i żołądka [2]

Poniżej tabelaryczne zestawienie najczęściej wykorzystywanych szczepów probiotycznych  wraz z przypisywanymi im właściwościami leczniczymi.

Szczep probiotyczny	Właściwości lecznicze probiotyków udokumentowane badaniami klinicznymi
Lactobacillus acidophilus LC1	Stymulacja odpowiedzi immunologicznej, działanie adjuwancyjne w szczepionkach doustnych, adherencja do nabłonka jelita ludzkiego, ustalanie równowagi mikroflory jelitowej
Lactobacillus acidophilus NCFO 1748	Zapobieganie biegunkom i innym niepożądanym działaniom po radioterapii i po leczeniu antybiotykami, leczenie zaparć, obniżanie poziomu enzymów w kale
Lactobacillus rhamnosus GG	Leczenie i zapobieganie biegunkom po zakażeniach rotawirusami, leczenie nawrotowych biegunek spowodowanych przez Clostridium difficile, zapobieganie ostrym biegunkom bakteryjnym, łagodzenie przebiegów choroby Crohna i dziecięcego artretyzmu reumatoidalnego, antagonista bakterii związanych z próchnicą zębów, zapobieganie nawrotowym zapaleniom pochwy
Lactobacillus casei Shirota	Hamujący wpływ na rozwój powierzchniowego raka pęcherza i jelita grubego, ochrona przed zaburzeniami jelitowymi, leczenie biegunek rotawirusowych, utrzymywanie w równowadze mikroflory jelitowej, pozytywne efekty w leczeniu raka pęcherza moczowego, obniżanie aktywności enzymów fekalnych, ochrona przed mutagenami pokarmowymi
Lactobacillus Johnsonie La1 (NCC533)	Stymulacja układu odpornościowego, adhezja do komórek ludzkiego jelita, pozytywne efekty w leczeniu nieżytów przewodu pokarmowego
Lactobacillus casei DN 114 001	Stymulacja układu odpornościowego, zapobieganie i leczenie infekcji jelitowych, zmniejszenie częstości i skrócenie czasu trwania ostrych biegunek u dzieci
Bifidobacterium bifidum	Leczenie biegunki rotawirusowej, przywracanie równowagi flory jelitowej, właściwości przeciwwrzodowe, eliminacja Helicobacter pylori
Bifidobacterium breve Yakult	Właściwości przeciwwrzodowe, ochrona przed mutagenami pokarmowymi, utrzymanie w równowadze mikroflory jelitowej, ochrona przed biegunkami
Lactobacillus reuteri ATC 55730	Obniżanie poziomu enzymów kałowych
Saccharomyces cerevisiae boulardii	Zapobieganie biegunkom podróżnych, zapobieganie i leczenie biegunek spowodowanych przez Clostridium difficile

Źródło – http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/zasady-zywienia/probiotyki-wlasciwosci-lecznicze-rodzaje-i-zrodla_35887.html [4]

---

Bibliografia

1. https://nazdrowie.pl/artykul/immunologia/probiotyki-przyjazne-bakterie/

2. Lucyna Kapka-Skrzypczak, Joanna Niedźwiecka , Andrzej Wojtyła , Marcin Kruszewski -Probiotyki i prebiotyki jako aktywny składnik żywności funkcjonalnej. Pediatric Endocrinology, Diabetes and Metabolism 2012, 18, 2, 79-83

3. Marzena JędrzejczakKrzepkowska, Stanisław Bielecki Bifidobakterie i stymulujące ich wzrost fruktany typu inuliny http://www.postepybiochemii.pl/pdf/4_2011/392-400.pdf

4. http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/zasady-zywienia/probiotyki-wlasciwosci-lecznicze-rodzaje-i-zrodla_35887.html